بازار جهانی فرآورده‌هاي نفتي و عمليات پالايشی (ژوئیه 2025)


در ماه ژوئن، حاشیه سود پالایشگاه‌های آتلانتیک کاهش یافت، که این وضعیت با پایان فصل تعمیرات سنگین پالایشگاه‌ها و افزایش تولید فرآورده ها تقویت شد. علاوه بر این، افزایش قیمت‌های خوراک در ماه ژوئن، فشار بیشتری بر بازار فرآورده ها وارد کرد. در سنگاپور، اثرات مثبت و قوی فرآورده های میانی از جمله سوخت جت، نگرانی ها در خصوص عرضه که ناشی از عوامل ژئوپلیتیک بود را از بین برد . این موضوع منجر به بهبود در اقتصاد پالایشگاه‌های آسیای جنوب شرقی شد. مصرف جهانی پالایشگاه‌ها در ماه ژوئن با افزایش ۲.۱ میلیون بشکه در روز نسبت به ماه قبل، به طور متوسط به ۸۲.۷ میلیون بشکه در روز رسید.


روند تغییرات قیمت فرآورده ها


1-    بازار آمریکا
کرک اسپرد بنزین در بازار آمریکا در ژوئن برای دومین ماه متوالی کاهش یافت. با وجود این کاهش، قیمت بنزین در ماه ژوئن 84 سنت افزایش داشته و نسبت به سال قبل 15.68 دلار کمتر بود. کرک اسپرد بنزین در ژوئن در بازار آمریکا نسبت به ماه قبل 5.93 دلار کاهش یافت و به طور متوسط به 27.20 دلار در هر بشکه رسید و نسبت به سال قبل 4.51 دلار کاهش داشت. 
کرک اسپرد سوخت جت در ماه ژوئن در بازار آمریکا 93 سنت کاهش داشت و به طور متوسط به 19.50 دلار در هر بشکه رسید که نسبت به سال قبل در همین ماه 2.69 دلار کاهش داشته است.کرک اسپرد گازوئیل در ماه ژوئن افزایش داشته است. البته تنش های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و نگرانی ها در خصوص تنگه هرمز، باعث افزایش سرمایه گذاری در بازار گازوئیل گردید و همین امر منجر به افزایش کرک اسپرد گازوئیل در این ماه بود. این افزایش 1.05 دلار نسبت به ماه قبل و 4.04 دلار نسبت به سال قبل در همین ماه بود.

جدول 1: قیمت فرآورده بازارخلیج مکزیک مه 2025 و ژوئن 2025 و متوسط تغییرات سالانه2024 و2025 / دلار بر هر بشکه
 

2-    بازار اروپا

کرک اسپرد بنزین در روتردام، پس از رسیدن به بالاترین حد در ماه گذشته کاهش یافته است. افزایش مازاد بنزین، کاهش حجم صادرات بنزین در کنار افزایش فعالیت پالایشگاه‌ها در حوزه آتلانتیک و واردات حجم بیشتری از بنزین از پالایشگاه‌های جدیدتر به بازارهای بین‌المللی، بر عملکرد حاشیه سود سوخت تأثیر گذاشت. کرک اسپرد بنزین نسبت به ماه قبل 3.24 دلاردر هر بشکه کاهش داشت و به طور متوسط به 20.75 دلار رسید. البته نسبت به سال گذشته در همین ماه به میزان 2.98 دلار کاهش یافت. کرک اسپرد سوخت جت در بازار روتردام برای سومین ماه متوالی افزایش یافت و به بالاترین حد در یازده ماه گذشته رسید. به طور میانگین به 20.01 دلار در هر بشکه رسید و نسبت به ماه قبل 3.24 دلار کاهش یافت. همچنین کرک اسپرد سوخت جت نسبت به سال گذشته در همین ماه به میزان 2.98 دلار کاهش یافته است.



جدول 2: قیمت فرآورده در بازاررتردام مه 2025 و ژوئن 2025 و متوسط تغییرات سالانه2024  و 2025/ دلار بر هر بشکه
 


3-    بازار آسیا
کرک اسپرد بنزین در بازار آسیا در ماه ژوئن نسبت به ماه گذشته 50 سنت کاهش یافت و به طور میانگین به 10.88 دلار در هر بشکه رسید. اما نسبت به سال گذشته در همین ماه 5.57 دلار افزایش داشته است. کرک اسپرد نفتا در ژوئن تغییر مسیر داد و وارد حوزه ی منفی شد و به منفی 2.03 دلار در هر بشکه رسید که نسبت به ماه قبل 3.60 دلار و نسبت به سال قبل در همین ماه 9.79 دلار افزایش داشته است. کرک اسپرد سوخت جت در ماه ژوئن به طور متوسط 15.56 دلار در هر بشکه بود و نسبت به ماه گذشته 1.03 دلار و نسبت به سال گذشته در همین ماه به میزان 78 سنت افزایش داشته است. تغییر فصل در آسیا با کاهش در مصرف گازوئیل همراه است. کرک اسپرد گازوئیل در ماه ژوئن به طور متوسط 17.33 دلار در هر بشکه بود که نسبت به ماه قبل 2.16 دلار و نسبت به سال گذشته در همین ماه 2.37 دلار افزایش داشته است.

جدول 3: قیمت فرآورده در بازار سنگاپور مه 2025 و ژوئن 2025 و متوسط تغییرات سالانه 2024 و 2025/ دلار بر هر بشکه
   

 

 

نرخ بهره برداری پالایشگاه ها
نرخ بهره برداری از ظرفیت پالایشگاه‌های آمریکا در ماه ژوئن، ۳.۳ درصد افزایش یافت و به طور متوسط به ۹۴.۴۲٪ رسید که معادل با ظرفیت پالایش به میزان ۱۷.۲۵ میلیون بشکه در روز است. این میزان نسبت به سطح ثبت‌شده درماه مه ، ۴۸۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است. میانگین نرخ بهره برداری از ظرفیت پالایشگاه‌های ۱۴ کشور اتحادیه اروپا به همراه بریتانیا و نروژ در ژوئن، ۸۷.۵۹٪ بود که معادل با ظرفیتی حدود ۹.۸ میلیون بشکه در روز است. این رقم نسبت به ماه قبل، ۴.۲ درصد (معادل ۴۶۰ هزار بشکه در روز) افزایش یافته است. در مقایسه با سال گذشته این نرخ ۳.۹ درصد (معادل ۳۶۰ هزار بشکه در روز) بالاتر بوده است. در کشورهای منتخب آسیایی – ژاپن، چین، هند، سنگاپور و کره جنوبی – نرخ بهره برداری از ظرفیت پالایشگاه‌ها در ژوئن به طور میانگین ۸۹.۳۵٪ رسید که معادل با ظرفیتی حدود ۲۶.۵۲ میلیون بشکه در روز است. این نرخ نسبت به ماه گذشته ۱.۳ درصد افزایش یافته و همچنین  ظرفیت پالایش ۴۹۰ هزار بشکه در روز بیشتر شده است.


جدول 4: نرخ بهره برداری و تولید فرآورده پالایشگاه‌ها در کشورهای منتخب عضوOECD

حاشیه سود پالایشگاه ها
براساس داده‌های اولیه، ورودی پالایشگاه‌ها در خلیج مکزیک در ماه ژوئن نسبت به ماه گذشته، ۴۸۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت و میانگین ۱۷.۲۵ میلیون بشکه در روز را ثبت کرد. حاشیه سود پالایشگاه‌های این منطقه 17.05 دلار در هر بشکه بود که نسبت به ماه گذشته 1.44 دلار کاهش داشته است. 
تولید پالایشگاهی درماه ژوئن در اتحادیه اروپا-۱۴ به همراه نروژ و بریتانیا، ۴۶۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت و میانگین ۹.۸ میلیون بشکه در روز ثبت کرد. میانگین حاشیه سود پالایشگاه‌های اروپا در ژوئن، ۸٫۴۴ دلار در هر بشکه بود که نسبت به ماه قبل ۱٫۱۲ دلار کاهش و نسبت به سال گذشته در همین ماه ۸۱ سنت کاهش یافته است.
براساس داده‌های اولیه، ورودی پالایشگاه‌های ژاپن، چین، هند، سنگاپور و کره جنوبی در ماه مه، حدود ۴۹۰ هزار بشکه در روز، افزایش یافته و میانگین ۲۶.۵۲ میلیون بشکه در روز را ثبت کرده است. حاشیه سود پالایشگاه‌های این منطقه در ژوئن ، ۱۹ سنت نسبت به ماه قبل افزایش یافته و میانگین ۴٫۹۳ دلار در هر بشکه را ثبت کرده است که نسبت به سال گذشته در همین ماه 26 سنت بیشتر است.


جدول 5: خوراک نفت خام پالایشگاه‌ها/ میلیون بشکه در روز

منبع و ماخذ
OPEC Monthly Oil Market Report 15 July 2025
www.IEA.org